Kalfalık Belgeleri
Kalfalık Belgesi Niçin Gereklidir?
3308 sayılı kanun´un 17. maddesi gereğince kalfalık belgesi bulunmayanlar kalfa unvanı ile çalışamaz ve çalıştırılamazlar. Bu belgeye sahip olanlar, kalfalık unvanı kullanılmayan işyerlerinde dengi ,işlerde çalıştırılırlar.
507 sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkarlar Kanunu kapsamındaki işyerlerinde çalışarak kalfa olanlar en az bir yıl o işyerinde çalışırlar.Bu sürenin sonunda işyerini değiştirmek isteyen kalfaya üç ay önce başvurmak kaydıyla, o işyeri çıkma izni verir. Çıkma izni olmadan başka işyerleri kalfayı işe alamazlar.Kalfaların işten ayrılmalarını gerektiren hususlar yönetmelikle belirlenir.
Kalfalık Belgeleri Nereden alınır?
Kalfalık belgesi bu ad altında Türkiye´de Mesleki Eğitim Merkezleri tarafından verilir.
Belge almak isteyen kişiler bu merkezlere başvuruda bulunurlar. Kanun ve yönetmeliklere göre kişi doğrudan kalfalık sınavına alınır veya kalfalık belgesi verilir.
Kimler Kalfalık Belgesi Alabilir?
Bir meslekte kalfalık belgesi verilebilmesi için kişinin çalıştığı mesleğin o ilde 3308 sayılı kanunun uygulama kapsamında olması gerekir.Kanun kapsamında olmayan meslek dallarında Kalfalık ve Ustalık belgesi verme yetkisi ilgili meslek odalarındadır.
Kapsamdaki herhangi bir meslek dalında, 2-3 yıl mesleki eğitim merkezlerinde eğitim görerek mezun olanlar kalfalık sınavlarına alınırlar.
Mesleğin kanun kapsamına yeni alındığı tarihte bir işyerinde çalışıp 18 yaşını doldurmuş olanlar doğrudan, 16 yaşını doldurmuş olanlar intibak eğitimine katılarak kalfalık sınavlarına alınırlar.
3308 Sayılı Kanun Geçici Madde 1
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte;
a) Bakanlıkça tespit edilen meslek dallarında çalışmakta olup, bakanlıkça ilan edilecek tarihten itibaren üç ay içerisinde müracaat edenlerden;
1.18 yaşını doldurmuş olanlar doğrudan,(Ek-II)
2.16 yaşını doldurmuş olanlar kapsam ve süreleri Bakanlıkça belirlenecek eğitime tabi tutulduktan sonra,kalfalık sınavına alınırlar. Sınavlarda başarılı olanlara kalfalık belgesi verilir.(Ek-II)
Mesleğinin; ilde kapsama alındığı tarihten sonra uyum(intibak) eğitimine başvuruda bulunup EK-3 form ile uyum eğitimi süresinin en az iki katı kadar süreyle mesleğinde çalışmış olduklarını sosyal güvenlik kuruluşlarından veya iş yerinden belgelendirenler, doğrudan kalfalık sınavlarına alınırlar.
Elektrik tesisatçılığı 3. sınıf yetki belgesi olanlar denklik yaptırmak sureti ile doğrudan kalfalık belgesi alırlar.
Mesleğin kanun kapsamına alındığı tarihten önce ilgili meslek odasının verdiği TESK kalfalık belgeleri denklik işlemleri gereğince birebir değiştirilir. Ancak bu durumda olanlardan TESK kalfalık belgesinde Milli Eğitim Bakanlığı komisyon üyesi imzası bulunmayan ve ilgili odanın kayıt defterinde bulunmayanların belgesi birebir değiştirilmez.
Yurt dışından alınmış olan kalfalık veya kalfalık belgesine eşdeğer olan belgeler yine denklik işlemleri gereğince değerlendirilir.
2089 sayılı kanuna göre alınmış olan kalfalık belgeleri birebir değiştirilir.
Herhangi bir meslekte alınmış olan kurs belgeleri denklik işlemlerine göre değerlendirilir.
Yukarıdaki şartlar dışında kalan kişiler kalfalık belgesi almak istediklerinde; Mesleklerindeki çalışmışlıkları denklik işlemlerine göre değerlendirilir. Bu gibilerden Mesleki (Çıraklık) eğitim sürelerinin iki katı kadar çalışmışlık ve bu çalışmışlıklarının 06.01.1998 tarihinden sonraki yıllarına ait primlerin herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan belgelendirmesi istenir. Kanun kapsamına 06.01.1998 tarihinden sonra alınan meslek dallarında ise kapsama alındıktan sonraki yıllara ait primlerin belgelendirilmesi istenir.
Çalışma sürelerinin hiç birine askerlik süreleri dahil edilmez.
Kalfalık Sınavları Nasıl Yapılmaktadır?
Kalfalık sınavına giriş belgesini alan adayların sınav için hazırlık işlemleri bitmiş olur.
Kalfalık sınavları Şubat-Haziran ve Eylül dönemlerinde yapılmaktadır.
Kalfalık Sınav tarihi ve listeleri sınav ayından en geç bir hafta önce merkezimizde ilan edilir ve ilgili meslek odalarına gönderilir
Adayların sınavları Yazılı ve Uygulamalı olmak üzere iki bölümden oluşur. Yazılı bölümde adaylar genel bilgi dersleri ve meslek derslerinden sorumlu tutulur. Uygulama bölümünde ise Mesleki Uygulama (Pratik) dersinden sorumlu tutulur.
Sınavlar 2 Alan ve meslek bilgisi öğretmeni, 1 Sanayi veya Ticaret Odası temsilcisi, 2 ilgili meslek odası temsilcisinden oluşan komisyon tarafından yapılır.
Sınavlarda başarılı olmanın öncelikli şartı sınavlara katılmaktır. Herhangi bir dersten sınava girmeyen aday o dersten başarısız olur ve bir sonraki döneme kalır.
Sınavlarda 5´lik not sistemi uygulanır. ( 0-geçersiz, 1-zayıf, 2-geçer, 3-orta, 4-iyi, 5-pekiyi)
Sınava giren adayların sonuçları tüm mesleklerin sınavlarının bitimini takip eden 15 gün içinde merkezimizde ilan edilir ve ilgili meslek odalarına gönderilir. Kalfalık Sınav sonuçları ayrıca sitemizde yayınlanmaktadır.
Başarısız olan adaylar bir sonraki dönem sadece başarısız oldukları derslerden sınavlara tekrar girerler.
Adayların 12 dönem ( 4 yıl) sınavlara girme hakkı vardır. Bu süre içerisinde sınavı kazanamayan veya sınavlara girmeyen adaylar haklarını kaybederler. (Askerlik, hastane, hapishane vb. özür durumlarında geçen sınav hakları bu durumu belgelendirmeleri kaydı ile iade edilir.)
Kalfalık belgesini alan adaylar durumlarına göre ustalık eğitimine katılmak, ustalık sınavına girmek veya tekrar denklik işlemleri için başvuruda bulunabilirler.
Kalfalık Sınavlarında Ortalamadan Geçme Şartları:
Ortalamaya girecek dersler:
1- Meslek Matematiği
2- Toplam Kalite Yönetimi
3- İşletme Bilgisi ve Kooperatifçilik
Diğer dersler ortalamaya girmez.
Ortalamadan geçmek için sınava girme şartı aranır.
Bir kişinin ortalamaya girebilmesi için ;
Matematik, Toplam Kalite Yönetimi ve İşletme Bilgisi Koop. Derslerinin dışındaki derslerden geçer not en az iki ( -2- ) alınması, Pratik Eğitim dersinden de en az üç ( -3- ) alınması gerekmektedir.Bu durumdaki kişilerin Yukarıdaki üç dersin herhangi birinden veya hepsinden sınavdan zayıf ( -0- ve -1- ) almaları halinde ders ortalamalarına bakılır. Bunun içinde bütün ders notları toplanır ve ders sayısına bölünür. Derslerin ortalaması en az -2- ise bu kişiler ortalamadan geçer.